Wat is het kleinste dorp van Nederland? Daar is lastig antwoord op te geven. Kijk je dan naar het aantal huizen in zo’n dorpje of naar het aantal inwoners? Neem bijvoorbeeld Koudekerke in de provincie Zeeland. Er alleen nog een kerktoren over en toch is er een wit plaatsnaambord. Dit buurschapje telt echter geen inwoners. Er zijn ook een aantal kleine dorpjes in Nederland die wel een aantal inwoners telt. Soms een handjevol, soms enkele tientallen. In dit artikel zetten we kleinste dorpen van Nederland voor je op een rij.
Ruigoord
Op de allereerste plek staat het dorpje Ruigoord. Het is dan ook meteen een bijzonder geval. Deze plaats staat als dorp geregistreerd en een eigen postcode, maar het heeft 0 inwoners. We leggen het uit.
In 1973 moest dit dorp verdwijnen vanwege de uitbreidingsplannen van de Amsterdamse haven. De pastoor, die zijn parochie zag verdwijnen, gaf de sleutels van de kerk aan een groep kunstenaar en leraren uit Amsterdam. Ze trokken in de leegstaande huisjes. Dankzij de oliecrisis in 1974 en 1975 konden ze daar blijven wonen omdat de haven niet uitbreidde. Het kleinste dorp van Nederland veranderde jarenlang in een kunstenaarskolonie. Bedrijven en zware industrie omringen het dorpje. Daarom mag er sinds 1997 niet meer gewoond worden. In dit kunstenaarsdorpje vinden regelmatig allerlei evenementen en activiteiten plaats.
Schokland
Schokland was een eiland in de Zuiderzee, een klein vissersdorpje. Vanwege de vele overstromingen besloot de regering om het eiland te ontruimen. Nu maakt het dorpje deel uit van de Noordoostpolder, in Flevoland. Op 1 november 2008 kreeg het voormalig eiland de status dorp. Schokland heeft een rijk archeologische geschiedenis en daarom fungeert dit kleinste dorpje nu grotendeels als museum waar van alles te doen en te zien valt. Op Schokland vind je een tiental huizen, waar er slechts enkele van bewoond zijn. Op 1 januari 2021 woorden er 5 mensen op Schokland.
Breezanddijk
Breezanddijk is een gehucht dat behoort tot Friesland en ligt op/aan de Afsluitdijk, op het voormalig werkeiland Breezand. Het ligt zo’n 12 km van de Friese kust af. Breezanddijk had in 2011 slechts vier inwoners. Het CBS zegt dat het er in 2021 vijf waren. Breezanddijk telt zeven adressen, waarvan zes een bedrijfsfunctie hebben. Het zevende adres is een woonboot en het enige bewoonde adres.
Persingen
Persingen is een dorpje in Gelderland, in de gemeente Berg en Dal. Ze promoten zichzelf als het kleinste dorpje van Nederland. Het dorpsgebied telt zo’n 40 huishoudens en met in totaal 105 inwoners. De dorpskern, dat zijn de gebouwen rondom een laat middeleeuws gotisch kerkje, telt zo’n 8 huizen. Daphne Deckers, model, schrijfster, presentatrice en actrice, heeft haar jeugd in Persingen doorgebracht. En wist je dat ze tot 2011 niet eens een straatnaambordje hadden?
Saaxumhuizen
Saaxumhuizen maakt deel uit van de gemeente Het Hogeland en ligt in het hoge noorden van Groningen. Het dorp kent slechts een handvol huizen en op 1 januari 2021 stond het inwoneraantal op 15. Het dorpje heeft een kerkje dat stamt uit de 13e eeuw, het enige rijksmonument van Saaxumhuizen. Het torentje bij het kerkje is te beklimmen en biedt een prachtig uitzicht. Naast een bed and breakfast heeft het dorpje ook een yogastudio. Als je toe bent aan een korte vakantie in een rustige omgeving, dan weet je waar je moet zijn.
’t Woudt
Zuid-Holland kennen we als de provincie met de grote steden die bijna aan elkaar vast gegroeid zijn; Rotterdam, Den Haag, Leiden, Delft en Zoetermeer. Toch vind je in deze provincie ook een allerschattigst klein dorpje, ’t Woudt genaamd. ’t Woudt is een schilderachtig dorpje tussen de weilanden. Het ligt in Zuid-Holland in de gemeente Midden Delfland, tussen De Lier en Den Hoorn. Het kleine dorpje bestaat uit een laatgotisch kerkje, een paar boerderijen, enkele huizen, een herberg/café, een pastorie en een kosterswoning. Het hele dorp is beschermd dorpsgezicht. In 2006 woonden er 35 mensen.
Nederland
Wist je dat er in Nederland ook een dorp is dat Nederland heet? Het ligt in de gemeente Steenwijkerland in de kop van Overijssel. Nederland heeft ongeveer 15 inwoners. Er loopt één weg door Nederland die halverwege het gehucht ook nog eens van naam verandert. Het plaatsje wordt graag bezocht door wandelaars, fietsers, kanoërs en schaatsers. Nederland is ook eens in het nieuws geweest vanwege de herhaaldelijke diefstal van de plaatsnaambord.
Fransum
Fransum ligt in de provincie Groningen en is onderdeel van de gemeente Zuidhorn. Het dorp bestaat uit de romaanse kerk van Fransum, een boerderij en een huis. Dat is het. Voor je het weet ben je het dorpje alweer uit. Omdat het een kerk heeft wordt het ook wel als dorpje beschouwd. Het is echter nooit tot een echt dorp met een kern en voorzieningen uitgegroeid. De status buurtschap lijkt passender.
Bronkhorst
Hoewel Bronkhorst officieel geen dorp is, is het wel de moeite waard om aandacht aan te besteden in dit artikel. Het is er niet aan af te zien, maar Bronkhorst heeft stadsrechten en is dus een stad. Het stadje is ontstaan als boerennederzetting bij het voormalige kasteel Bronkhorst. Van het kasteel is alleen de heuvel bewaard gebleven en enkele kleine restanten. Door in brand in 1633 zijn de middeleeuwse huizen verwoest. Enkele stadsboerderijen zijn goed restaureert en de Hervormde Kerk is na de brand hersteld. Een deel van Bronkhorst is beschermd stadsgezicht en het telt enkele tientallen rijksmonumenten waaronder de Joodse begraafplaats. Het stadje telt 90 inwoners in ligt aan de IJssel in Gelderland. En hoewel het een bijzonder klein stadje is, is het niet het kleinste stadje van Nederland. Dat is namelijk Staverden, ook in de provincie Gelderland.
Staverden
Staverden ligt op de Veluwe, in de buurt van Ermelo. Staverden heeft stadsrechten en is daarmee een stad. Het heeft slechts 30 inwoners en mag daarmee met recht het kleinste stadje van Nederland genoemd worden. Het buurschapje is gelegen rondom het gelijknamige kasteel. Een prachtig kasteel Een aanzienlijk deel van Staverden is beschermd dorpsgezicht. Het hele gebied telt maar liefst 45 rijksmonumenten en is beslist de moeite waard om eens te bezoeken tijdens een wandeling of fietstocht.